Hoe zit het met kleding in de Open Loge?

[Micha Götz]

Zoals u weet is de Vrijmetselarij wereldwijd, maar zeker op ons continent en Brittanië in brede zin, behoorlijk formeel. Daar is een reden voor: die formaliteit ontdoet hetgeen wij doen van vrijblijvendheid. Het zorgt ervoor dat de inhoud van onze ritualen ontdaan worden van ‘ruis’ zodat die inhoud beter naar voren komt. ‘Kleur’ is daarin ook ‘ruis’.

Een van de dingen die – in Open Loges – erbij hoort is de kleding. Grofweg zijn er 3 keuzes te maken, maar allemaal zijn ze (zo goed als) zwart-wit. De Zwitser in mij is daar behoorlijk hysterisch in (en wijkt van de nu volgende regels ook op punten af) maar formeel zit het zo:

Op Open Loges draagt de Vrijmetselaar zwarte kleding met een wit hemd, zwarte schoenen en zwarte sokken.

De driedeling:

1. Het meest formeel is het rokkostuum. De broek heeft een bies aan de zijkant. Het hemd is van piqué-stof (ziet eruit als een wafel), heeft een hoge boord en enkele manchetten en wordt gesloten met twee of drie zichtbare parelmoeren knoopjes. De strik is wit, van dezelfde soort stof als het hemd. Er hoort altijd een vest bij; laag uitgesneden. Het vest dat wij dragen is zwart. Een rokkostuum met een zwart vest wordt in Nederland door twee groepen gedragen: een promovendus en zijn paranimfen en vrijmetselaren. De reden is de volgende:

Een rokkostuum is eigenlijk avondkleding. De overdag-variant is het Jacquet. Bij avondkleding hoort een *wit* vest. Als wij de loge openen, hoort u altijd de tekst “Hoe laat is het” waarop volgt “Het is volle middag en meer”. Dus, hoewel wij in de avond arbeiden, ‘maken’ we het dag. En overdag draag je geen wit vest. Ik weet het, het is niet erg duidelijk maar dat is de minst onlogische uitleg.

Het vest is daarbij laag uitgesneden zodat het front van het hemd tot aan het middenrif te zien is.

Formeel horen er altijd lakschoenen bij.

2. De tweede trap van formaliteit is de zwarte smoking. Daarbij is de rokjas vervangen voor een zwarte blazer, waarbij de revers van ander – glanzend – materiaal gemaakt zijn dan het jasje zelf. De broek is dezelfde. Het hemd is *niet* van piqué-stof maar gewoon katoen met óf een blinde sluiting (dan zie je de knoopjes niet, continentaal) of ’studs’, een soort infrommel-knoopjes (meestal zwart, Angelsaksich). De boord kan hoog of laag zijn. Een smokinghemd heeft dubbele manchetten. Daar kunt u mooi onze eigen loge-manchetknopen in kwijt.

De strik is dan altijd *zwart*. Een vest is facultatief. U kunt dus uw zwarte rokvest dragen. Ook hier weer: nooit wit, en liever niet hooggesloten. Dan lijkt u al snel een ober en dat moesten we niet willen…Een zg. Cummerbund is ook mogelijk; dat is een geplooide strook zwarte stof die u om de broekband gespt. Lakschoenen hoort eigenlijk, maar gladde zwarte schoenen mogen ook. Zwarte brogues (gaatjesschoenen) zijn misschien wat informeel. Die kunt u wel dragen bij…

3. Een donker pak, twee- of driedelig. Donkergrijs/antraciet is dan ook mogelijk, donkerblauw liever niet, want we willen geen kleuren in de O:.L:. die afleiden. Een gewoon net wit hemd is prima. Met of zonder manchetknopen. De das is altijd zwart.

Hoe draag ik mijn schootsvel?

Onder uw rok, maar altijd over uw smoking- of pakjasje.

Versierselen

De Vrijmetselarij is, voor wie dat wil, een mooie gelegenheid om de basis-kledij zoals hierboven beschreven op te leuken naar eigen inzicht: speldjes, horlogekettingen, ons borstjuweel: leeft u uit. Er is echter één uitzondering: de rouwloge. Bij een rouwloge halen we alles dat glimt weg om de ernst van de gebeurtenis te laten spreken. Ook ons juweel.

Tips:

Probeer uw schoenen een beetje te poetsen.
Als u een beetje lange sokken aan heeft, hoeft uw opziener uw onderbenen niet te zien ;-)
Wie zélf zijn strikje strikt is gewoon onnoemelijk stoer, maar het leven is kort
Ik heb al een aantal Broeders gezien wier ‘embonpoint’ (oftewel pens, buik, afzuigkap, plint, hoe u het ook noemen wilt) in de loop der jaren in omvang toenam. Ik kan daarover meepraten. Houd daar rekening mee mocht u iets willen aanschaffen.

De vrijmetselarij is niet dogmatisch. Ik heb Bbr:. gezien in een blauw of lichtgrijs pak met een leuk tartan vest en onduidelijk anorganisch donker schoeisel. Dat kan. Als iemand om gezondheidsredenen makkelijker schoenen of comfortabeler kledij moet dragen is dat natuurlijk prima. En als iemand zo zijn persoonlijkheid wil uitdrukken, ook.
Maar het zwarte vest onder rok staat.

• Dit onderwerp is gewijzigd 2 maanden, 2 weken geleden door Micha Götz.

[Auteur]

Berichten